از کجا چه خبر؟

حتما تا حالا مطالبی درباره ی شهر زیرزمینی که کشور ژاپن بعد از حمله اتمی آمریکا ساخت شنیده اید که اگر دوباره این اتفاق رخ داد شهروندان مکانی برای در امان ماندن داشته باشند.با دیدن یک مطلب به یاد تاریخ باستانی ایران افتادم.اگر صفحات تاریخ را مرور کنیم با تعاریفی که از مغول و نوع حمله کردن آنها شنیدیم(که گاها به غیر از انسان ها حتی حیوانات را هم زنده نمی گذاشتند) شاید مقایسه آن با وضع موجود کمی ملموس تر باشد.اما آیا ایرانی ها در آن زمان چه کار کرده اند؟

......بله. آنها در یک هزار سال قبل برای دفاع از خود شهر زیر زمینی را احداث کردند.این شهر به دوره ی پیش از اسلام تعلق دارد.نکته ی مهم در مورد این شهر درهای ورودی شهر زیرزمینی می باشد که مکان های پر رفت و آمد یعنی مسجد ،بازار و قنات ها می باشد.

متن کامل درباره ی شهر زیر زمینی...

تحولات شهرسازی مبتنی بر نگرش اسلام که براساس محوریت عناصر کالبدی مذهبی (مسجد، بازار و...) شکل می گیرد به سه دوره به شرح زیر قابل تقسیم بندی است].
1ـ قرون اولیه اسلامی
در این مرحله به دلیل تأثیرات به جای مانده از نظام شهرنشینی دوران ساسانی، اصول قبلی حاکم بر تفکرات این نظام همچنان پا برجاست. اما به تدریج بر اثر عوامل جدید، سیاست های شهرسازی تغییر می کند. الگوی حاکم بر این مرحله به دو گونه ساخت شهری منجر می گردد (فقیه 1354، کیانی 1365) یکی شهرهای نوساز که نشانه قدرت و وحدت سیاسی امپراطوری اسلامی می باشند، مثل شهر اولیه بغداد که به دستور منصور خلیفه عباسی بنا می شود. این شهر براساس نظم هندسی دایره ساخته شده و با چهار دروازه در اطراف و قصر خلیفه و مسجد بزرگ در مرکز، طراحی کاملاً از پیش اندیشیده شده ای را نشان می دهد. نکته قابل توجه در خصوص طراحی این شهر واگذاری ساخت محلات به عهده خود افراد شهر است که حاکی از مشارکت مردمی دارد. به همین دلیل ترتیب محله بندی، نحوه معماری، و باغ سازی این شهر به شهرت رنگ وبوی ایرانی می یابد.
شهرهای نوع دوم، شامل شهرهایی است که با ایجاد مسجد و بناهای جدید رنگ و بوی اسلامی به خود می گیرند مانند اصفهان و ری.
پیشرفت شهرسازی درزمان استقرار حکومت های ایرانی همچون سامانیان، آل بویه و آل زیاد که آرامش نسبی نیز به کشور حکمفرما شده بود، فراهم می گردد به همین دلیل ربـــض گسترش یافته و بر شارستان تقدم می یابد و همچنین با توسعه ارتباطات با روستاهای اطراف، شهر فئودالی نیز در ایران شکل گرفته و به تکامل می رسد.
2ـ قرون میانی اسلامی
در این زمان، در کنار آرامش سیاسی و رونق اقتصادی، هنر ایرانی در قالب معماری ساختمـان ها شکوفا می شود و عناصر اصلی زیبایی شناسی شهری را به وجود می آورد و اگر چه یورش مغول باعث ویرانی بسیاری از شهرهای آباد می شود ولی از آنجایی که احداث شهرهای جدید و یا نوسازی آنها در این دوره، یکی از وظایف اصلی دولت شناخته می شود، در زمان حکومت غازان خان، الجاتیو و ابوسعید، شهرسازی شیوه نوین را پذیرا شده و شهرهایی چون مراغه، تبریز و سلطانیه بازسازی و یا احداث می شوند. به طوری که پروفسور پوپ در این خصوص اذعان دارد که: خواجه رشید الدین وزیر غازان خان، شهری: شامل 24 کاروانسرا، 1500 مغازه و 30 هزار خانه مسکونی برای محل سکونت دانشمندانی که از اطراف جهان گرد آمدند بنا می نماید. علاوه بر این، احداث بیمارستان، نقاهتگاه و باغ های متعدد که از لحاظ استحکام و زیبایی و یکپارچگی، تمام بناهای نظیر خود را تحت الشعاع قرار داده اند، ساخته شده و مجموعاً شهری را به وجود می آورد که تمام نیازهای شهروندان را همراه با رفاه اجتماعی آنها فراهم نماید.
در این زمان شهرهایی چون سمرقند، بخارا و هرات از اهمیت ویژه ای برخوردار می شوند و یکـی از نمـــونــه هـای قابل توجه از نظر لحاظ نمودن مباحث امروزین برنامه ریزی شهری، به نام ترمه است. در این شهر ابتدا جمعیت مورد نظر را که باید در شهر سکنی کند، تعیین می نمودند. سپس میزان زمین مورد احتیاج هر محله را مشخص ساخته و نهایتاً شبکه بندی خیابان ها بازارها، مسجد جامع و سایر مساجد و مدارس شهر معین می گردید و پس از طی این مرحله مردم برای سکنی در شهر جدید به آنجا کوچ داده می شدند.
3ـ قرون متاخر اسلامی
در این مقطع ...ادامه مطلب...

شهر روم به وسیله ی دو خیابان اصلی آن یعنی کاردو (Cardo) و دیکومانوس (Decumanus) که یکدیگر را در زاویه ی 90 درجه قطع می کردند به چهار ناحیه تقسیم شده بود. شواهد منطقه بندی را می توان در سایر شهر های ساخت رومیان نیز مشاهده کرد مثل لوسا، که بسیاری از آنها هنوز هم مراکز مهم شهری هستند. آلبرتی به شخصیت های باستانی زیادی مثل پلوتارچ (Plutarch) و سولون (solon) اشاره کرده و مفهوم تقسیم شهر به مناطق مختلف برای گروه های مختلف را با آنها نسبت می دهند. مثلا در یکی از این موارد آلبرتی این گونه می گوید: کورتیوس می نویسد که شهر بابیلون به چند ناحیه ی مجزا تقسیم شده بود. و همین طور در جای دیگر می نویسد رومولوس (Romulus) شوالیه ها و نجیب زادگان را از منطقه فرودست جدا ساخت و نوما (Numa) بر اساس شغل، آنها را طبقه بندی نمود. آلبرتی از افلاطون و عقیده او مبنی بر  تقسیم شهر به 12 قسمت نیز سخن به میان آورده است... و اختصاص کلیسا ها و معابد کوچک به هر یک (آلبرتی، چاپ مجدد 1955، کتاب هفت، فصل یک).

این تقسیم بندی ها احتمالا الهام گرفته از...ادامه مطلب...